Wellicht heb je de Dutch oven in recepten op het internet langs zien komen, heb je zo’n ding bij iemand gezien of in een winkel zien staan, of heb je misschien mijn artikel Een Dutch oven – wat is dat gelezen en is je interesse gewekt om ook zo’n ding aan te schaffen, dan heb ik hier wat zaken voor je op een rij gezet.

Voorbereiding

Wil je een Dutch oven kopen dan is voorbereiding wel key. Denk van tevoren goed over een aantal zaken na. Wat wil je precies met de Dutch oven doen? Op welke hittebron wil je de Dutch oven gebruiken? Wat voor soort gerechten wil je maken? Voor hoeveel personen moet de pan geschikt zijn? Op die manier ben je beter voorbereid om enerzijds gericht te zoeken en anderzijds een goed overwogen keuze te maken. Het kan nu eenmaal best een investering zijn, en daar wil je goed over nagedacht hebben.

Hittebron

Een heel belangrijke vraag is welke hittebron je wil (kunnen) gebruiken. Wil je gewoon eentje voor op je fornuis en/of in je oven? Dan vallen een hoop Dutch ovens o.a. pootjes al af. Ook als je de Dutch oven op een rooster wilt gebruiken. Afhankelijk van de grootte van je oven of bijv. BBQ moet je al eerder naar een kleiner model gaan kijken, zonder pootjes en er hoeft geen opstaande rand op te zitten.

Open vuur

Wil je echter (ook) op open vuur, dus direct op hout of briketten, kunnen koken, dan is een Dutch oven met pootjes en opstaande rand op het deksel wel raadzaam. Met de pootjes kan de pan steviger boven bv. briketten staan en met de opstaande rand op het deksel kun je makkelijk brikketten boven op het deksel leggen zonder dat ze eraf rollen.

De meeste Dutch ovens hebben overigens ook een hengsel zodat je de pan boven vuur kunt hangen, dus wil je er eentje zonder pootjes maar wel voor open vuur, wees er dan zeker van dat er een hengsel aan zit.

Inhoud

Verder is heel belangrijk te bepalen hoe groot de pan moet zijn. Denk daarbij na over het soort gerechten die je wilt maken (zoals pulled pork of beef van een groot stuk vlees) en voor hoeveel personen je in de pan gerechten moet kunnen maken. Afhankelijk van het merk worden de maten aangegeven in inch Ø of een andere bepaling (zoals FT6, FT9). Kijk goed naar de exacte specificaties, zodat je weet hoe breed en hoe hoog (met en zonder deksel) de pan is en hoeveel liter erin kan.

Combinatie

Door de combinatie van antwoorden op bovenstaande vragen zou je een gedegen keuze moeten kunnen maken. Wij gingen voor een Petromax FT6 met pootjes en die keuze is heel bewust geweest. Wij wilden op open vuur kunnen koken, dus hout of briketten, en kozen voor een model mét pootjes én opstaande rand. De grootte werd enerzijds bepaald door het aantal personen (de FT6 is geschikt voor 4-8 personen) en de afmeting zodat deze eventueel in de kamado past (wel direct op de houtskool).

Accessoires

Bedenk ook dat het handig kan zijn om direct een paar accessoires erbij te bestellen. Ik ben blij dat ik bij de bestelling van de Dutch oven gelijk een deksellifter en dekselsteun (trivet) heb genomen. Je zou kunnen denken: om dat deksel te tillen heb ik nog wel een haak of zo. Maar ik raad echt aan om zo’n lifter te pakken. Die zijn speciaal ontworpen om makkelijk en veilig een loodzwaar en gloeiendheet deksel op te tillen, zonder dat het gaat wankelen of van de haak glijdt.

De dekselsteun is ook handig, want je moet het gloeiendhete deksel wel veilig ergens neer kunnen zetten. Er zijn ook andere manieren te bedenken, zoals een oude tegel of een metalen rek. Zolang je maar voorbereid bent en er niet vanuit gaat dat een pannenonderzetter wel voldoende is (echt niet).

Wat kun je ermee?

Je zult misschien versteld staan wat je er allemaal mee kunt. Uiteraard de low en slow gerechten zoals pulled beef en pulled pork, maar een hele kip of een soep gaat er goed in. En wat dacht je van brood en gebak? En desserts? Je kunt er echt alle kanten mee uit, zowat elk recept kun je er wel mee maken. Bij veel Dutch ovens kun je ook met het deksel gerechten bereiden, mits het vlak is en eventueel ook is voorzien van pootjes. Let dus ook daarop als je een pan kiest.

Kookboeken

Wat wel handig is, is een kookboek specifiek voor de Dutch oven. En dan niet zo zeer voor de recepten, maar voor de manier waarop je moet ’stoken’, zeker als je echt voor het outdoor cooking gevoel wilt gaan en op bv. briketten gaat koken. Gelukkig zijn er al best wat kookboeken te krijgen, ook in het Nederlands. Daarin staat vaak heel handig aangegeven hoe groot de pan moet zijn, hoeveel briketten je nodig hebt, of je alleen onderwarmte nodig hebt of ook bovenwarmte. Zeker in het begin, als je nog totaal geen feeling met je pan hebt, is zo’n boek als leidraad erg handig.

Onze ervaring

Wij hebben de Dutch oven nog niet zolang, maar in die korte tijd en een paar gerechten verder kunnen we stellen dat we wel al veel geleerd hebben. Maar ook dat we nog lang niet uitgeleerd zijn. Wij hebben pulled beef en pulled pork gemaakt en meerdere keren het deksel ook als grilplaat gebruikt. Gelijk bij de eerste keer hebben we al gemerkt, dat ook de kwaliteit van de briketten een grote rol speelt. Eigenlijk suf dat we daar niet eerder over hebben nagedacht, want die les hebben we met onze kamado en de juiste houtskool al gehad.

Briketten

De eerste keer hadden we gewoon een goedkope zak briketten. Het was ook een last minute idee om de Dutch oven die avond te gebruiken en we hebben de eerste de beste zak gekocht die we zo snel konden krijgen. Daarna hadden we veel over kokosbriketten gehoord en zijn die gelijk gaan bestellen. Het zijn hele kleine compacte blokjes en het voordeel is dat ze perfect onder de pan passen.

Kwaliteit

Of we de juiste kwaliteit te pakken hebben twijfel ik nog. Ze branden namelijk toch sneller op dan aangegeven. Dus hier gaan we nog verder mee experimenteren. Een tip is sowieso om een brikettenstarter bij de hand te hebben waar je snel extra briketten kan voorgloeien en aan kan vullen mocht dat nodig zijn. Kwalitatief goede briketten zullen zeker ook bijdragen aan een positieve ervaring in het gebruik van een Dutch oven.

Merk

Welk merk je kiest hangt veel af van je wensen en eisen voor de pan. Over onze Petromax zijn wij erg tevreden. Wij kozen dus voor een model met pootjes en opstaande rand op het deksel. Het deksel heeft bovenop ook een soort pootjes, waardoor het deksel eveneens als lage pan of grilplaat gebruikt kan worden. Perfect om vis, vlees of groente te grillen.

Gebruik

De pannen van Petromax zijn al ‘pre-seasoned’ d.w.z. dat je niet voor het eerste gebruik hoeft in te branden. Enkel uitspoelen met heet water. Na gebruik is het aan te raden de pan lichtjes in te vetten. Je kunt daar speciaal vet voor aanschaffen maar een neutrale olie (géén olijfolie) of plantaardig is ook meer dan prima. Lees ook altijd de handleiding van de pan, per merk kunnen daar toch verschillen in zitten en je wilt zo lang mogelijk plezier hebben van je aanschaf.

Blij

Wij zijn echt blij met onze pan en we hebben er al superveel plezier aan beleefd. Het smaakt definitief naar meer. Niet alleen qua soort gerechten proberen, maar ook… andere maten aanschaffen. Zo zag ik dat ook heel schattige kleine pannetjes zijn voor sausjes in te maken, maar hoe gaaf zou het zijn om met een grotere groep lekker buiten rond zo’n pan te zitten? Ik zie ons al zitten, in de winter, met een grote pan snert of stoof op het vuur. Dan moet er dus een grotere Dutch oven komen.

Gewicht

Tot slot wil ik je nog meegeven… die dingen zijn écht loodwaar. Daar heb ik me wel even op verkeken. Onze pan (de FT6, met een inhoud van 5,5 l) weegt leeg al 10 kg! Laat staan als je een groot stuk rundvlees en saus erin hebt zitten. Dat wil je echt niet in gloeiend hete staat laten vallen. Mijn advies: zorg dat er iemand in de buurt is met voldoende spieren om dat ding te handelen ;).